Je hebt recht op privacy, vrije meningsuiting en bescherming bij geweld. Je hebt recht op onderwijs, op degelijke werkomstandigheden en om te gaan en staan waar je wilt. In 30 artikelen geeft de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens jou het recht om mens te zijn. Toch zijn die rechten 70 jaar na de ondertekening nog altijd geen evidentie – zelfs niet bij ons. Daarom zet ABVV-Metaal dit jaar de schijnwerpers op elk van de 30 artikelen. Dat doen we samen met Vlaamse voorvechters van de mensenrechten.
30 keer in je recht is een blogreeks die je doet stilstaan bij je basisrechten. Praktijkgericht, intrigerend en actueel.
Abonneer je op de blog of volg #30xinjerecht via ABVV-Metaal op Facebook en Twitter.
Het slotartikel van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens bevat geen nieuw recht en toch is het cruciaal. Samen met artikels 28 en 29 werd het geschreven en ontworpen als een soort dak dat de hele structuur van de Universele Verklaring samenhoudt en beschut.
Lees meer...
“Thomas en Kelly wonen samen met hun moeder Ria in het huis van Ria’s nieuwe vriend. Hun huis is ongeschikt verklaard. De twee andere broers zitten op internaat en in een voorziening van de jeugdhulp. Daarvoor zaten ze in verschillende opvanghuizen voor dak- en thuislozen, verspreid over Vlaanderen. Ze moesten telkens veranderen van school. Er zijn schulden en te weinig geld om een woning te huren."
Lees meer...
Recent ontmoette ik Moses. Moses Akatugba werd in 2005 als 16-jarige scholier in Nigeria gearresteerd op verdenking van het stelen van telefoons. Hij was op terugweg van school en was naar eigen zeggen “op het juiste moment op de verkeerde plaats”. Hij ontkende de diefstal maar werd door de politie gefolterd om te bekennen.
Lees meer...
Vakantie is een verre reis … naar huis
Ik dacht even: “dit is de zoveelste bijdrage in de reeks rond mensenrechten, het is misschien een geschikt moment om er even tussenuit te knijpen.” Iedereen heeft die behoefte wel eens: de wekker niet horen, de trein missen, de dag skippen, een weekje er tussenuit. Vakantie nemen, met andere woorden. En de opdracht voor deze bijdrage gaf daar alle aanleiding toe: ‘Artikel 24 van de Universele verklaring voor de Rechten van de Mens
Lees meer...
Mensenrechten zijn geen luxe-artikel
Als er in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens één artikel is dat de tand des tijds slecht doorstaan heeft, dan dit. Artikel 28 van de UVRM stelt: "Eenieder heeft recht op het bestaan van een zodanige maatschappelijke en internationale orde, dat de rechten en vrijheden, in deze Verklaring genoemd, daarin ten volle kunnen worden verwezenlijkt." Vertel dat aan Trump, Orban en Poetin. Zij lijken de rechtsstaat niet meer nodig te vinden en opteren voor een staat waarin de keuzes van de leider bepalend zijn voor de rechten en vrijheden van de burgers. Het primaat van de politiek, heet dat in eigen land.
Lees meer...
Op 14 oktober 2018 waren er gemeenteraadsverkiezingen. Op 26 mei Vlaamse, federale en Europese verkiezingen. Een groot deel van de bevolking ging twee keer naar de stembus. Toch bleven 1,3 miljoen Vlaamse burgers elke keer thuis: kinderen en jongeren hebben geen stemrecht. Nochtans zegt artikel 21 van het UVRM dat je als mens het recht hebt om deel te nemen aan de politiek van je land.
Lees meer...
2020. Een spiegelbeeld van een jaartal. We ronden twee decennia af van de 21ste eeuw. En ook mijn journalistieke loopbaan heeft nagenoeg twee decennia op de teller lopen. Een van de meest beklijvende reportages maakte ik voor het Canvasprogramma Pano, over kinderarmoede in Vlaanderen.
Lees meer...
Niemand stelt het recht op een rechtvaardig loon voor werk vandaag in vraag. Hoe zou je ook een onrechtvaardig loon kunnen goedpraten? In de praktijk ligt dat moeilijker, want hoe bepaal je wat een rechtvaardig loon is voor een job? En hoe rechtvaardig zijn de grote verschillen in loon tussen de ene job en de andere? Dat illustreert de bekende vergelijking tussen vuilnismannen en bankiers.
Lees meer...
“Jouw vrijheid eindigt waar die van een ander begint” – zo zou je de geest van artikel 29 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens kunnen samenvatten. Het heeft niet zo veel gescheeld of het stond er bijna net zo: “the rights of each are […] limited by the rights of others”, luidde het in kladversies van de Universele Verklaring. In de tekst die het uiteindelijk gehaald heeft, zitten drie ideeën vervat.
Lees meer...
De rijken moeten weer schrik krijgen
Ik lees artikel 22 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens op de website van Amnesty International (*), en denk: wie deze zin heelhuids verlaat, heeft superkracht. Aan de hand van het Engelse origineel plooi ik de betekenis zorgvuldig open en dit is wat er eigenlijk staat:
Lees meer...
Tussen wet en werkelijkheid
Auw. Net wanneer 70 jaar universele mensenrechten in de kijker staan, wordt de hardheid in de samenleving steeds zichtbaarder. Een van de effecten daarvan is een toegenomen ervaring van discriminatie. Artikel 7 van die jarige Universele Verklaring van de mensenrechten bindt er nochtans geen doekjes om: iedereen moet volgens de wet op dezelfde manier behandeld worden. Met die wet zit het best wel snor. Onze antidiscriminatiewetgeving biedt een stevig juridisch kader, maar op het vlak van bewustwording hebben we nog een wereld te winnen.
Lees meer...
De plek waar je woont mag niet als een gevangenis zijn waar je niet weg kan. Mensen hebben het recht te verhuizen, om te beginnen in eigen land. Van Kortrijk naar Brussel verhuizen of van Antwerpen naar Durbuy: er komen praktische uitdagingen bij kijken, maar de overheid zal je geen strobreed in de weg leggen.
Lees meer...
Het recht om te bestaan voor de wet (artikel 6) hangt vaak samen met het recht op een nationaliteit. Een nationaliteit is immers in veel situaties een noodzakelijke voorwaarde om te bestaan voor de wet. Mensen die ‘apatride’ zijn – door omstandigheden niet over een nationaliteit beschikken – vertoeven in een vacuüm om hun rechten ten volle uit te oefenen.
Lees meer...
De vorige blogposts hebben duidelijk gemaakt dat mensenrechten ontstaan zijn vanuit het collectief trauma uit de Tweede Wereldoorlog om zo een politiek systeem te creëren dat zichzelf controleert. Maar er is meer: mensenrechten zijn ook een politiek project dat streeft naar een wereld waar iedereen de mogelijkheid krijgt om een waardig leven op te bouwen. Mensenrechten zijn gebouwd op het principe van solidariteit en moeten dat principe mee waarmaken en beschermen.
Lees meer...
Artikel 19 – je hebt het recht om vrij en zonder inmenging een mening te koesteren en om door alle middelen en ongeacht grenzen inlichtingen en denkbeelden op te sporen, te ontvangen en door te geven.
Lees meer...
Het recht op vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing is een mensenrecht dat ons uitdaagt. Of je nu deze of gene religie aanhangt, agnost bent of ongelovig, je hebt het recht om die identiteit ten volle te beleven. Tegelijk moet je dat ook van anderen aanvaarden. Dat is niet altijd eenvoudig, zeker niet in een omgeving waar er een hele waaier aan zo’n identiteiten opduiken.
Lees meer...
“Om vooruitgang te realiseren, moeten we streven naar iets dat net buiten ons bereik ligt. Al was het maar dat we verlangen naar een leven met meer waardigheid en compassie dan de wreedheid, paranoia, hebzucht, corporatisme of narcisme waarmee we ons meestal bezighouden en waarvoor we zo makkelijk een uitleg voor vinden.” Het pleidooi voor verbeelding dat de Zuid-Afrikaanse dichter Breyten Breytenbach hier houdt is niet groots en meeslepend, toch is het politieker dan het op het eerste gezicht lijkt. In zijn openingstoespraak tot ARTerial, een conferentie over het dynamiseren van de Afrikaanse kunstensector in 2007, voegde Breytenbach er nog aan toe dat “de noodzakelijke morele verbeelding die kunstenaars aanbrengen in de samenleving acties en uitdrukkingen zijn van creativiteit die altijd de macht en de pretenties van othodoxie uitdagen en ondermijnen.”
Lees meer...
Op een gemiddelde vakbondsvergadering is het wellicht makkelijker iemand te vinden die ‘eigendom is diefstal’ wil roepen dan iemand die het universele mensenrecht op eigendom wil verdedigen. Het eerste is weliswaar een erfenis van het anarchistische communisme, niet meteen de voorkeurstrekking bij vakbonden, maar het scandeert zo lekker en als iemand het op de gevel van een grote bank spuit, is applaus zijn deel.
Lees meer...
Bij de voorbije onderhandelingen voor een nieuwe Vlaamse Regering werd er hard om gebikkeld: de bevoegdheid om ons onderwijs mee vorm te geven. Wat er in scholen en andere onderwijsstructuren gebeurt, is dan ook van cruciaal belang, zowel voor het leven en de ontwikkeling van elk individu, als voor de gemeenschap en samenleving als geheel.
Lees meer...
Privacy is hip dezer dagen. Het is zelfs bijna een hol modewoord geworden. Dagelijks vinken we blindelings hokjes aan die betrekking hebben op onze privacy, en vertellen overheden en bedrijven ons dat ze bekommerd zijn om onze privacy. We zouden bijna vergeten dat het om een fundamenteel recht gaat. Wat is dat dus, dat recht op privacy? En is het vandaag nog relevant?
Lees meer...
