JA, de arbeiders bij de toeleveranciers hebben het recht om voor hun belangen op te komen en de vakbeweging staat pal achter hen

Limburg stond de afgelopen week een beetje in brand. Eerst gingen de toeleveranciers van Ford in staking, waardoor ook Ford plat kwam te liggen. De werkgevers (VOKA Limburg, maar ook Agoria) schreeuwden onmiddellijk moord en brand. “Chaos en gebrek aan respect bedreigen toekomst Ford Genk”, volgens Agoria, en de vakbonden moesten verantwoordelijk zijn en afstand nemen van de wilde acties. Op relatief korte tijd zijn de vakbonden er in geslaagd om in alle bedrijven akkoorden te onderhandelen, waarmee de problemen van de baan waren. Dacht men. Want prompt ging Ford zelf in staking. Nu schreeuwden niet alleen de patroons moord en brand (VKW-Limburg, VBO) maar ook de politiek (onder andere Patricia Ceyssens, Vlaams minister van Economie in de Zevende dag) want de toekomst van Ford kwam door die onverantwoorde arbeiders in het gedrang.

Volgens de topman van Ford Europa, John Fleming, is dankzij de inspanningen van het bedrijf, de regionale en nationale overheden (de arbeiders vernoemde hij niet) vandaag “Ford Genk één van de modernste en meest efficiënte fabrieken in zijn soort”. Al die inspanningen dreigen nu teniet gedaan te worden en er komt “een grote wolk boven de toekomst van de Genkse Ford-fabriek”. Als één van de meest efficiënte fabrieken in zijn soort bedreigd wordt door een staking, dan zegt de topman van Ford Europa eigenlijk dat Ford-arbeiders geen recht op staken hebben. Elke arbeider heeft recht om voor zijn gerechtvaardigde belangen op te komen, ook die van Ford, ook die van de toeleveranciers.

Zoals alle autoconstructeurs werkt Ford met toeleveranciers, die onderdelen leveren aan de moederfabriek. In Genk zitten de toeleveringsbedrijven allemaal dicht bij elkaar, verdienden de arbeiders weinig en zijn de lonen tussen de verschillende toeleveranciers ook nog eens behoorlijk verschillend. Dat alleen al is een tijdbom. Naast de onderbetaling is er ook het massale gebruik en vooral misbruik van uitzendarbeid en tijdelijke contracten. Als gedurende jaren uitzendwerk gebruikt wordt als systeem en niet voor hetgeen waarvoor het bedoeld is (bij uitzonderlijke vermeerdering van werk of voor een vervanging), dan komt er in het bedrijf een groep arbeiders die, begrijpelijkerwijze, altijd voor het kortetermijnresultaat zullen gaan. Gewoon omdat ze niet weten of ze er straks nog bij zullen zijn (dat bleek ook al bij de vorige stakingsgolf in de Limburgse toelevering). Men moet dan niet spreken over heethoofden of een kleine minderheid (dixit algemeen directeur Guy Martens). In de sociale geschiedenis zijn het de zogezegde heethoofden geweest – al is het beter om te spreken over mondige arbeiders – die via de weg van de vakbond voor progressie gezorgd hebben. Bovendien, wie de mensen zijn waarden, dromen, zekerheden en dus zijn toekomst ontneemt, kweekt heefthoofden. Het is aan de vakbond om hieraan gehoor en een stem te geven.

Bovendien is het niet omdat de constructeurs een flexibeler dan flexibel just-in-time-syteem hebben opgezet met een toeleveringspark van onderbetaalde arbeid, dat de arbeiders in die fabrieken dat zomaar moeten ondergaan. Als daardoor, gecombineerd met andere elementen, in een bepaald bedrijf de emmer op zeker ogenblik overloopt (en bij Syncreon zaten de mensen al zeven maanden te wachten op nieuwe functieclassificatie) dan zijn enkel diegenen die niet vertrouwd zijn met het dossier verwonderd. Dan blijkt dat flexibiliteit zijn grenzen en nadelen kent. Want de onderdelen in voorraad leveren vaak maar 1 tot 2 uur werk op, waardoor het moederbedrijf heel erg afhankelijk wordt van de toeleveranciers.

De vakbond is meer dan wie ook vragende partij voor werkgelegenheid, werkzekerheid en sociale vrede. Ook in Limburg, zoals bleek tijdens de afgelopen acties. Vanaf dag één is alles gedaan om de staking te beperken. In sommige bedrijven is kwam er een akkoord zonder staking, in andere niet. Nergens hebben de stakingen aangesleept en uiteindelijk bleef het productieverlies bij Ford beperkt. Toen de staking bij Ford uitbrak had de voorzitter van ABVV-Metaal Limburg, Tony Castermans, en hij alleen de moed om in de media te verklaren dat hij niet onverdeeld gelukkig was met de staking.

Wij hebben dus geen lessen te krijgen in verantwoordelijkheid. Niet van de werkgevers en zeker niet van politiekers die er nog altijd niet in slagen, na driehonderd dagen spelen met het geld van ons allemaal, om een regering te vormen die naam waardig. Die zelfs na driehonderd dagen staken geen compromis vinden. Zo'n onverantwoord gedrag heeft geen enkele vakbond ooit ten toon gespreid. Het is niet omdat ze blauw is, dat Patricia Ceyssens niet het schaamrood op haar wangen zou moeten krijgen.

Dus wij willen sociale vrede. Maar de elementen die een sociale vrede waarborgen moeten aanwezig zijn. Je handhaaft nu eenmaal geen sociale vrede op een tikkende tijdbom. Na de vorige stakingsronde bij de toeleveranciers hebben de patroons geen lessen willen trekken. Misschien hebben ze nu wel de moed en de verantwoordelijkheidszin om samen met de vakbonden de situatie te analyseren en te zien wat kan en niet (meer) kan. Om te zien hoe een einde kan gemaakt worden aan bepaalde excessen (de waanzinnige flexibiliteit en ermee gepaard gaande werkdruk, de onderbetaling, de gesel van het oneigenlijk gebruik van uitzendarbeid,...). ABVV-Metaal is bereid die oefening te maken en haar verantwoordelijkheid op te nemen. Voor onze arbeiders en voor onze industrie.

Herwig Jorissen
Voorzitter

Goed voornemen voor 2008: één werknemersstatuut

Het is de periode dat we elkaar gelukkig nieuwjaar wensen. Dat behoort zo tot de lopende zaken. Ook in 2007 zijn vele bedrijven, groot en klein, het slachtoffer geweest van herstructureringen en sluitingen. Met alle gevolgen voor de arbeiders en hun families. Al zal de strijd van Opel ongetwijfeld de meest prominente plaats innemen bij de jaaroverzichten.

We willen andere bedrijven niet te kort doen, maar ook voor ons zal 2007 een beetje het jaar van Opel Antwerpen zijn. Enerzijds, omdat het ons opnieuw brutaal met de feiten confronteerde: je mag dan nog één van de meest productieve vestigingen zijn, je mag volgens allerhande objectieve criteria de beste van de klas zijn, je mag een plus minus systeem onderhandelen, je mag zoveel als je wil. Als ‘men', in het kader van welke geo-politieke strategie dan ook, anders beslist, dan ben je de pineut. En dan krijg je de opvolger van de Opel Astra niet en dan moeten er 1600 werknemers afvloeien. Anderzijds, zal het ook het jaar van Opel zijn vanwege de voorbeeldige Europese syndicale strijd die er gestreden werd. Het is onder andere dankzij die Europese syndicale aanpak dat de vestiging in Antwerpen vandaag twee modellen produceert en kan hopen op een Ford-Genk scenario (na een dramatische herstructurering een nieuwe doorstart beleven). Het is moedig dat de syndicale delegaties van alle Europese vestigingen consequent geopteerd hebben om zich niet tegen elkaar te laten uitspelen en om zowel de lusten als de lasten onder alle Opel-vestigingen te verdelen. Dat neemt niet weg dat we een sociaal plan moesten onderhandelen. Wat je ook uit de brand sleept (regelingen voor tijdelijke, brugpensioen, gouden handdruk,... ), pijnlijk is het altijd.

De Opel-delegatie heeft een goed en evenwichtig plan onderhandeld. We waren dan ook verbaasd over de verontwaardiging in de publieke opinie over de hoge afscheidspremies voor onze arbeiders. Het valt ons op dat men niet  dezelfde verontwaardiging ten toon spreidt als, na meer dan 180 dagen gepalaver over een nieuwe regering, de 2,5 miljard van het generatiepact voor 2007 en 2008 op is.
Trouwens, de onderhandelde premies waren (net zoals die bij Volkswagen) niet eens zo exuberant. Alleen kregen de arbeiders voor één keer dezelfde premies als deze die normaal voorbehouden zijn voor de bedienden. Vermits we toch in de periode van de goede voornemens zitten, zouden we het volgende willen vragen: zou men nu eens eindelijk een einde willen maken aan de discriminatie tussen arbeiders en bedienden. Dat lijkt ons zinvoller dan het politieke gekrakeel over punten en komma's. ABVV-Metaal is altijd de meest felle pleitbezorger geweest voor één werknemerstatuut. Er is ons al veel beloofd in interprofessionele akkoorden en door politici. Alleen moeten we constateren dat er niets gebeurt, behalve wat we zelf regelen in onze akkoorden. Dus als men in 2008 eens een einde wil maken aan deze discriminatie. Zou dat kunnen?

Voor de rest wensen we iedereen prettige feestdagen, een gelukkig nieuwjaar en bovenal, het allerbelangrijkste, een gezond 2008.

Herwig Jorissen
Voorzitter

Waarom er geen metaalpagina in de werker staat

Alle ABVV-leden ontvangen iedere veertien dagen “De Werker”.  In “de Werker” heeft elke centrale een eigen pagina. Op deze pagina kan elke beroepscentrale van het ABVV zijn leden informeren over onderwerpen die hen aanbelangen. In de editie van “de Werker” zal voor het eerst geen pagina staan van ABVV-Metaal. Wat er had moeten staan was:

• een verslag van de Syndicale Raad van 21 december: op de website te vinden bij actualiteit uit de centrale
• de belangrijkste uittreksels uit het protocol afgesloten tussen ABVV-Metaal en ABVV-TKD
• een gemeenschappelijke edito van Donald Wittevrongen, Voorzitter TKD en mezelf.

In dat edito delen we onze leden mee dat de instanties van ABVV-Metaal en ABVV-TKD besloten hebben om vanaf 1 januari 2008 een federatie te vormen met het oog op een fusie in april 2009. Dat laatste vanzelfsprekend indien de Congressen van beide beroepscentrales er mee instemmen. De naam van de nieuwe centrale zou de naam dragen “ABVV-Industrie”. Zowel ABVV-Metaal als ABVV TKD wilden hiermee te kennen geven dat de fusie een inhoudelijk project was namelijk het verwezenlijken van een noodzakelijk industriesyndicalisme. De creatie van een industrievakbond is al decennialang een fundamentele resolutie van ABVV-Metaal.

ABVV was van oordeel dat we op onze pagina niet mochten spreken over een fusie en dat we ook niet voor onze beurt mochten spreken en zeker niet over het industriesyndicalisme.

Het is natuurlijk goed dat het ABVV waakt over zijn statuten en over deze van de beroepscentrales. Maar als democratische instanties van twee beroepscentrales in alle openheid een belangrijke strategische keuze maken voor de toekomst van hun eigen structuur en voor deze van de arbeiders in het algemeen en daarover hun leden wensen te informeren, dan is dat hun goed recht. De gesprekken die ABVV-Metaal en ABVV-TKD voeren, gebeuren in alle openheid (en niet in de coulissen). Ze zijn besproken in hun besturen, zowel plaatselijk als ‘nationaal'. Een vergaande en intense samenwerking tussen twee centrales kan natuurlijk niemand verbieden, maar als het ABVV van oordeel is dat een fusie om statutaire redenen niet zou kunnen, dan heeft men genoeg tijd om in te grijpen. Het voornemen van beide centrales verzwijgen in de eigen kolommen is daar niet voor nodig.

Daarom vindt U deze week geen metaalpagina in “de Werker”. Maar dit zal ons niet stoppen om verder te doen, om gezamenlijke secretariaten en uitvoerend besturen te houden met ABVV-TKD, om te zien hoe we samen kunnen werken en om tussendoor óók de sociale verkiezingen te winnen. Onze ervaring bij de splitsing is dat er veel water naar de zee vloeit vooraleer er een definitieve regeling tot stand komt. En dat er in de tussentijd vele scenario's de revue passeren en vele scenario's aangepast en weer aangepast worden. Dat is zo. Maar onze ervaring is ook dat je er soms wel een duw aan kunt geven of even afremmen, maar dat je de stroom niet kunt stoppen.

Herwig Jorissen
Voorzitter

Oranje - Blauw duwt economie nu al in het rood

Straks is het Sinterklaas. Misschien brengt hij de Sint ons (eindelijk) een nieuwe regering, al dan niet in het oranje - blauw? Ooit moeten de heren en dames politici er toch in slagen om een beetje verantwoord gedrag ten toon te spreiden en op zoek te gaan naar een compromis.

Zij zijn immers de eerste om de sociale partners en vooral de vakbonden onverantwoord gedrag te verwijten als er gestaakt wordt voor de rechten en belangen van de werknemers. Maar zelfs ten tijde van het Generatiepact, toen het letterlijk ging om de toekomst van alle arbeiders in dit land, hebben wij het land geen 165 dagen en meer gegijzeld. Meer nog, het zou in ons niet opgekomen zijn om het te doen. Omdat we weten met welk economisch vuur we dan zouden spelen. Wij hebben toen hard gestreden tegen het Generatiepact maar in het belang van iedereen hebben we met een eerbaar compromis ingestemd. Niet omdat we overtuigd waren van het eindresultaat. En het eerste jaar na het generatiepact heeft ons alleen maar gelijk gegeven. Want de politiek van de  bedrijven ten overstaan van ‘oudere' werknemers is niet veranderd.  Uit het getuigenis van onze hoofdafgevaardigde bij Opel, Rudi Kennis, op de militantenconcentratie op 16 november, bleek ook duidelijk dat de tewerkstellingscellen voor kandidaat bruggepensioneerden meer window-dressing en poenschepperij zijn dan wel cellen waar iets voor de tewerkstelling wordt gedaan. Hetzelfde zien we ook bij Volkswagen: de helft van de ontslagen werknemers heeft inmiddels werk gevonden. Maar bij de kandidaat bruggepensioneerden is dat slechts zes procent.

Wij hebben een compromis onderhandeld omdat we weten niemand er belang bij heeft om de economie op de rand van de afgrond te brengen. Dat verstand ontbreekt echter blijkbaar bij onze politici. Maar dat komt wellicht omdat ze aan ‘goed bestuur' doen. Een ‘goed bestuur' dat er voor zorgt dat door de aanslepende politieke crisis de kans groot is dat de begroting in het rood duikt. Terwijl we over vier jaar meer dan 4 miljard euro surplus hebben al we de vergrijzing betaalbaar wil houden. Een crisis die zeker geen goede zaak is voor onze concurrentiekracht. Ze dreigt potentiële investeerders af te schrikken. Die waarschuwing stuurde zelfs de Amerikaanse Kamer van Koophandel in België de wereld in.

Ondertussen krijgt het consumentenvertrouwen zware klappen (vergelijkbaar met de klap na 9/11). De gezinnen zijn de economische toekomst somber in.  Dat komt natuurlijk door de levensduurte die onverbiddelijk stijgt (regering of geen regering) en vooral de stijgende prijzen voor energie, brandstof en voeding. En dat moet de winter nog beginnen.

De paarse regering van lopende zaken kan geen ingrijpende maatregelen treffen. En de blauw-oranje regeringsonderhandelaars doen niets en gijzelen ons verder. Straks gaan we, middels besparingen, ook nog eens de prijs van hun gijzeling moeten betalen. Een ding is zeker: deze politiek(ers) heeft (hebben) ons geen lessen te geven.

Herwig Jorissen
Voorzitter