Heel wat hoofd- en handenarbeid nodig het komende jaar

Het nieuwe werkjaar is alweer begonnen. En de agenda belooft druk te worden. Er zijn de interprofessionele onderhandelingen die dit najaar starten, onmiddellijk gevolgd door de sectorale onderhandelingen begin volgend jaar. Iedereen weet dat het moeilijke interprofessionele onderhandelingen zullen worden. De kans dat er een regering is die met extra middelen de zaak kan smeren is bovendien zeer klein. Ten eerste durft niemand te voorspellen of en voor hoelang we nog een regering zullen hebben. Ten tweede zal het hoe dan ook een regering zijn met weinig overschot en met weinig extra's om uit te delen. Voor ons komt er nog eens de moeilijkheid bovenop dat Agoria ons de rekening zal willen presenteren van de ruim honderd koopkrachtakkoorden die werden afgesloten begin 2008.

Door de uitspraak van het Arbeidshof in Antwerpen kwam ook het arbeiders-bediendestatuut terug op de politiek-sociale agenda. Het arrest bevestigt vroegere uitspraken. In deze gaf de rechtbank Bob Meert gelijk tegenover zijn vroegere werkgever, Alcatel. Omdat zijn functie als systeemmeester vooral uit denkwerk bestond, moest hij een bediendecontract hebben gekregen en had hij bijgevolg ook recht op een aanvullend pensioen (in die periode hadden de metaalarbeiders nog geen recht op een aanvullend pensioen, nu wel). Professor Blanpain was er natuurlijk als de kippen bij om de vakbonden met alle zonden Israëls te overladen. De voorzitster van sp.a pleitte in een opmerkelijke column in de Morgen voor één werknemersstatuut. Ze constateerde terecht dat het onderscheid tussen arbeiders en bedienden niet meer van deze tijd is. Dat het bovendien ronduit beledigend is om in een kennismaatschappij te doen alsof sommige werknemers niet zouden nadenken. Tegelijk merkte ze op dat de Belgische arbeider, gemeten naar de wettelijke opzegtermijnen, zo ongeveer de slechtst beschermde werknemers van Europa zijn. Ze constateerde eveneens dat de sociale partners, ondanks de dure eden gezworen in verschillende interprofessionele akkoorden, nog geen stap dichterbij een oplossing staan. “Het zou onverantwoord zijn om opnieuw twee jaar tijd te verliezen. In de volgende maanden zullen de partners tot duidelijke afspraken moeten komen. Geen voornemens, maar concrete invullingen (...). Als de sociale partners opnieuw mislukken, moet de politiek zijn verantwoordelijkheid nemen”, aldus Caroline Gennez.

ABVV-Metaal pleit als enige arbeiderscentrale al decennia voor één werknemersstatuut. Op het laatste Statutair Congres met de Waalse kameraden in 2005 deden we dezelfde constatering als de voorzitster van de sp.a, namelijk dat de verschillende interprofessionele onderhandelingen voor geen enkele doorbraak gezorgd hebben. Het enige concrete resultaat was dat de nodige maatregelen uitgesteld werden. We herhaalden toen ons pleidooi om het werknemersstatuut zo snel mogelijk langs wettelijke weg te regelen als de sociale partners er door interne tegenstellingen niet in slagen om deze discriminatie de wereld uit te helpen. We realiseren ons maar al te goed dat zo'n werknemersstatuut heel wat gevolgen zal hebben. Ook voor het sociaal overleg zoals dat al bestaat in België. Maar zoals altijd is angst een slechte raadgever. Of het nu de angst is van vakbonden voor de verworvenheden van bepaalde groepen van werknemers of de angst van sommige werkgevers dat zo'n statuut voor hen de loonkost fiks zal verhogen.

In ieder geval staat het werknemersstatuut opnieuw op de agenda. Van de komende onderhandelingen, maar ook van het eerste congres van ABVV-Metaal. Dat is nog een opdracht voor het komende jaar. In juni 2009 houdt het Vlaamse ABVV-Metaal zijn eerste Statutair Congres. Er is dus genoeg hoofd- en handenarbeid te verrichten de komende maanden.

Herwig Jorissen
Voorzitter

Het taboe van de regionalisering

De discussie in de media wordt beheerst door twee thema's: de koopkracht en 15 juli met zijn pakket voor een tweede ronde in de staatshervorming. De koopkracht leeft bij de mensen, de staatshervorming bij de politiek. Rond de koopkracht voeren we acties, kondigen het Rood Alarm af, nemen duidelijke standpunten in (‘Het ABVV zal niet laten raken aan de index”). En terecht. Over dat andere onderwerp zwijgen we als vermoord.

Staatshervorming en regionalisering zijn heikele woorden voor de vakbond in het algemeen en het ABVV in het bijzonder. Misschien is dat wel begrijpelijk. Het betekent in ieder geval dat we de hervorming van de federale staat noodgedwongen hebben ondergaan. We hebben in de mate dat het nodig was onze structuren aangepast (met de oprichting van de Vlaamse, Waalse en Brusselse Intergewestelijke). Maar we hebben vooral ook achter de feiten aangehold. In het begin was dat misschien niet zo erg. Het ging immers om bevoegdheden die niet onmiddellijk tot onze kernactiviteiten behoorden. De oprichting van de cultuurcommissies was in1970 allicht niet iets wat ons zorgen baarde. Maar dat schoof met elke volgende ronde een beetje meer op: onderwijs, milieu, beroepsopleiding, arbeidsbemiddeling,... Met wat nu op tafel ligt dreigt men echt naar het hart van de vakbond te gaan, met onder andere de discussie over de regionalisering van de arbeid. Wie nu nog achter de feiten aanloopt, moet vroeg of laat niet verwonderd zijn als blijkt dat hij hopeloos te laat is.

Het Statutair Congres van 2002 van het ABVV betoonde zijn gehechtheid aan het behoud van de federale solidariteit en beklemtoonde dat drie terreinen ten alle prijze federaal moeten blijven:

• de wet van 1968 m.b.t. de paritaire comité's en de collectieve arbeidsovereenkomsten
• het arbeidsrecht
• de sociale zekerheid

Het is de terechte bezorgdheid om de interpersonele solidariteit die op dit moment slechts door een minderheid in vraag gesteld wordt.

Met respect voor deze congresbeslissing kan er echter wel degelijk nagedacht en gediscussieerd worden over wat de kerntaken moeten zijn van elke overheid (zowel Federaal als deze van de gemeenschappen en gewesten). Hoe we er voor kunnen zorgen dat elke overheid een sociaal beleid kan voeren dat maximaal ten goede komt aan de inwoners van dit land, zowel deze van het Noorden, het Zuiden als van het Centrum. En hoe we er kunnen voor zorgen dat elke overheid financieel sterk genoeg is om zo'n beleid ook uit te voeren: nu maar met de vergrijzing in het achterhoofd vooral ook in de toekomst. Als we met de vrees van het domino-effect voor ogen elke regionalisering blijven zien als een (mogelijke) aantasting van de federale solidariteit, dan zullen we verkrampt blijven reageren. Iedereen met een notie van politieke geschiedenis kan het tij zien van 1970 tot nu. Op een bepaald moment moet je durven besluiten dat als je het tij niet kan keren, het misschien beter is om het te proberen bij te sturen. Maar dan moet je ook durven meedenken en meepraten.

Het is dringend tijd dat ook binnen het ABVV deze discussie gevoerd wordt, dat er vorming over gegeven wordt, dat het gebeurt met onze miltanten en in de besturen en instanties: open en zonder angst.  Want de discussie over de organisatie van de samenleving is een bij utstek linkse discussie.

Herwig Jorissen
Voorzitter

Hoe zeg je "Prettige Vakantie" in Lanklaar of in Hoboken? (ongecensureerde versie*)

Het laatste edito voor de vakantie is het edito waar wel elkaar na een druk en zwaar professioneel en / of syndicaal jaar ‘Prettige Vakantie' toe wensen. Een moment om samen met het gezin de batterijen terug op te laden. Bedrijven willen de laatste jaren nog al eens dat moment uitkiezen om een slechte boodschap de wereld in te sturen. Waarschijnlijk vanuit het cynische idee dat de zon, de zee en de uittocht tegenstand en de aandacht van de publieke opinie snel zal doen stilvallen. Ook dit jaar was het weer zover.

Eerst was er Philips-Brugge. Door een gunstige wind kregen de vakbonden een plan in handen voor de sluiting van de televisieafdeling van Philips Brugge vlak voor de eindejaarsperiode. Een plan dat alles voorzag: de sluiting, het overbrengen van de productie naar Hongarije,de mogelijke tegenstand van de vakbonden... Hiermee geconfronteerd reageerde de directie voorspelbaar. Het zou om slechts één mogelijk scenario gaan, het was slechts een oefening en meer van dat fraais. Alsof je scenario's oefent met de toekomst van 154 werknemers. Op een bijzondere ondernemingsraad heeft de directie toegegeven dat het slecht gaat en dat men slechts werkzekerheid kan geven tot maart 2009. Drie maanden respijt. Bij de vakbonden overheerst dan ook het gevoel, dat men het slechte nieuws om tactische redenen drie maanden heeft opgeschoven. In Philips-België werkten ooit meer dan 20.000 mensen, waarvan 2400 alleen in Brugge.

Nog maar koud gepakt door het verhaal van Philips Brugge of Bekaert kondigde aan dat om concurrentieel te kunnen blijven ze hun staalkoordactiviteiten in België dienden te herschikken. “Herschikken” klinkt dan wel netjes maar het betekent dat de vestiging in Waregem geïntegreerd zal worden in Zwevegem en Aalter en het ergst van al dat Bekaert-Lanklaar dichtgaat. Bekaert-Lanklaar is jammer genoeg een zelfde verhaal als dat van Philips-Brugge. Op het toppunt werkten er een 1000tal mensen, maar de opeenvolgende herstructureringen deden de werknemers bestand slinken tot de 136 die er nu nog over zijn. Deze 136 hebben nu te horen gekregen dat ze ook op straat zullen staan. Alle vestigingen van Bekaert hebben hun solidariteit getoond met een 24-uren staking. De informatie en consultatiefase wordt afgerond na de zomer, waarna de onderhandelingen over een sociaal plan zullen opgestart worden. Natuurlijk doen we er alles aan om, zoals steeds, de belangen van onze arbeiders maximaal te verdedigen. Maar dat neemt niet weg dat voor deze arbeiders en voor hun gezinnen de vakantie zich zeer onzeker aankondigt. De botheid waarmee een directie aankondigt te sluiten of een oefening te maken is en blijft voor elke mens met een hart verbijsterend. Hoe zeg je vandaag ‘Prettige Vakantie' in Lanklaar?

Alsof het nog niet genoeg is krijgen we een zoveelste koude boodschap. Amper één maand nadat velgenfrabikant Hayers-Lemmerz overgenomen werd door het Duitse BBS, een dochteronderneming van Punch International, kondigt men aan de vestiging in Hoboken te sluiten en deproductie over te hevelen naar Duitsland. Cynisch voegt men er aan toe dat het niet de oorspronkelijke bedoeling van de overname was, maar dat het machinepark van Hayes-Lemmerz meer veraarloosd en verouderd was dan gedacht. Tot voor kort rolden de wielen van Europese luxewagens als Bentley, Mercedes en Porsche er nochthans van de band. 315 personeelsleden staan in volle vakantie op straat. De vrije markt op zijn allerkilst. Hoe zeg je vandaag 'Prettige Vakantie' in Hoboken?

En toch moeten we het doen, elkaar ‘Prettige Vakantie' wensen, omdat we het nodig zullen hebben om de batterijen op te laden. Want het is een druk 2008-2009 dat zich aankondigt: met de interprofessionele en sectorale onderhandelingen en met de voorbereiding van ons eerste Statutair Congres als autonome Vlaamse centrale (*) en met alle strijden die er gevoerd moeten worden: klein en groot.

Herwig Jorissen
Voorzitter

(*) In de print - editie van de Nieuwe Werker is “als autonome Vlaamse centrale” gecensureerd en vervangen door ABVV-Metaal

ABVV-Metaal dankt zijn kiezers voor het vertrouwen

De bolletjes zijn ingekleurd, de stemmen geteld, de uitslag gekend. De sociale verkiezingen zijn weer voorbij, veertien dagen van sociale democratie in onze bedrijven. Het VBO vindt heel die verkiezingen te duur. Als ook democratie ene prijs begint te krijgen, dan wordt het wel heel gevaarlijk...

Vergelijkingen bij sociale verkiezingen zijn altijd gevaarlijk omdat op vier jaar tijd het sociale landschap zodanig veranderd (door herstructureringen, sluitingen, opkomst nieuwe bedrijven,...) dat je dikwijls appelen met citroenen zit te vergelijken. Bovendien kunnen uitslagen erg verschillen van sector tot sector, van bedrijf tot bedrijf.

Dat neemt niet weg dat het ons verheugd dat volgens de cijfers zoals ze tot nu toe gekend zijn (en dat zijn nog altijd niet de volledige cijfers) eerst en vooral het ABVV zowel in stemmen als mandaten vooruit gaat. Voor ABVV-Metaal kan men de resultaten op de website: op de openingspagina vindt men een aantal gegroepeerde resultaten en vervolgens kan men Technische Bedrijfseenheid per Technische Bedrijfseenheid de resultaten bekijken en de ABVV-Metaal verkozenen.

Voor het geheel van onze sectoren (technologische industrie, monteerders, non-ferro, staal, elektriciens, garages, koetswerk, metaalhandel, terugwinning metalen, edele metalen, luchtvaartmaatschappij Sabena en niet Sabena) gaat ABVV-Metaal voor de tweede maal op rij vooruit en dit zowel in de Ondernemingsraad, als ook in het Comité.

Natuurlijk is iedereen gefixeerd op de uitslag van zijn bedrijf. En we hebben prachtige en opmerkelijke uitslagen gehaald in heel  wat onze bedrijven: Umicore, Bekaert (waar we de grootste worden in een voormalig groen bastion), Opel, Van Hool, Bosch, Philips, Volvo Parts, Ford (in moeilijke omstandigheden), de toeleveranciers in het algemeen....  En dan doe ik ongetwijfeld te kort aan al die andere bedrijven die ik hier nu niet op som.

Daarnaast hebben we nog een aantal zeer opmerkelijke resultaten:

• het Paritair Comité 111 (technologische industrie / Agoria) waar we voor OR en CBPW samen met 1,75% vooruitgaan in mandaten
• in de Non-Ferro boeken we een winst van 10,2%
• in de Staal + 2,3% en in het koetswerk
• er zijn de meer dan prachtige uitslagen bij de jongeren (+12%), tot voor kort een zuiver wingewest voor ACV, die hoopgevend zijn voor de toekomst
• 1,5% meer verkozen vrouwen is misschien nog steeds onvoldoende, maar is in ieder geval een positieve vooruitgang
• goede uitslagen in heel wat KMO's duiden aan dat we niet alleen een vakbond van de grote bedrijven zijn, al blijft er zeker op dat terrein nog heel wat werk te doen.

Zijn die goede uitslagen nu allemaal te danken aan de acties die de laatste maanden gevoerd werden, zoals de media suggereren. Dat lijkt misschien zo, alleen is het niet zo. Natuurlijk moet de echte evaluatie nog gebeuren. Maar we denken dat we een goede campagne gevoerd hebben met een goede ondersteuning van onze militanten. Maar bovenal was er het uitstekende werk gedurende vier jaar van onze delegues en militanten. En actie voeren is daar meer één klein onderdeeltje van. Want koopkrachtakkoorden zijn er in een kleine honderd bedrijven afgesloten, maar syndicaal gewerkt werd er in vele honderden.

We danken alle kiezers voor het vertrouwen en zoals vier jaar geleden zullen we dat vertrouwen ook nu weer niet beschamen. Want de campagne voor 2012 is vandaag al begonnen. In die zin zijn sociale verkiezingen ook eerlijke verkiezingen. Meer dan bij welke verkiezingen ook, gaat het om het werk dat geleverd werd en niet om de gadgets die uitgedeeld worden. Al begint het wat dat betreft stilaan de spuigaten uit te lopen en moet er nagedacht worden over een manier om daar op een wettelijke basis paal en perk aan te stellen.

Herwig Jorissen
Voorzitter