In gesprek met... Luc Triangle.
Het leven van vakbonden bestaat uit strijden en vechten. Zolang we al bestaan, méér dan 150 jaar, hebben we niets bereikt zonder ervoor te vechten. Een gezonde arbeidsplek, een kortere werkweek, betaald verlof, een goede sociale zekerheid en ga zo maar door…alles is verkregen door strijd en actie van honderden leiders, tienduizenden militanten en miljoenen leden die ons zijn voorgegaan. Géén enkele werkgever of regering zou met ons aan tafel zijn gaan zitten zonder dat we eerst onze tanden moesten laten zien.
En als Europees syndicalist kan ik niets anders dan wijzen op een tendens, of beter gezegd een ‘gevaar’, dat Europa momenteel aan het overspoelen is en dat zonder twijfel dé vakbondsstrijd is en zal blijven de komende jaren. Ik spreek nu over de groei van populistische, nationalistische extreem-rechtse en -doorgaans ook- anti-Europese partijen. Gaan we het rijtje eens af : Oostenrijk (Vrijheidspartij), Duitsland (oa AFD), Nederland (PVV van Wilders), Tsjechië (ANO), Hongarije (Fidesz en Jobbik). Recent de verkiezingen in Italië met de populistische 5* en de rechts-radicale Lega, en heel recent de verkiezingen in Slovenië waar de conservatieven wonnen met een rechtse boodschap tégen alles wat met migratie te maken heeft, volledig en openlijk ondersteund door buur Orban uit Hongarije. Realiteit is dat we in zowat elk Europees land te maken met een opgang van extreme partijen, doorgaans uiterst rechts, zowel in het Noorden als in het Zuiden, in het Westen maar zeker ook in Oost-Europa (kijk maar naar Polen en wat er zich in de Baltische Staten afspeelt). In heel wat van deze landen maken deze partijen ook deel uit van de regering, of zetten ze met hun politiek de zittende regering onder druk om ook hun boodschap over nemen.
Voor de vakbonden is deze tendens dé uitdaging van de komende jaren. Het maatschappijmodel dat deze partijen voorstaat staat haaks op ons model. Vakbonden staan voor een solidaire samenleving, waar iedereen bijdraagt naar eigen draagkracht, waar kapitaal en vermogen ook zijn deel moet bijdragen, waar mensen die uit de boot vallen opgevangen worden, voor pensioenen die het mogelijk moeten maken een menswaardig leven te blijven leiden, voor inclusiviteit, voor inspraak, voor democratie. Deze extreme partijen zijn vijanden van ons model : zij winnen veld door mensen tegen elkaar op te zetten, door schuldigen aan te duiden onder zij die een waardige uitweg uit een uitzichtloze situatie zoeken (vluchtelingen), door zij die ziek of werkloos worden te straffen met lagere uitkeringen. Deze partijen willen het fundament afbreken waar onze maatschappij op gebouwd is en dat is solidariteit. En in die zin kan je aan bovenstaande lijst rustig ook de NVA uit ons eigen landje plaatsen, een partij die eigenlijk een iets of wat gekuiste versie van het Vlaams Belang is, maar voor de rest dezelfde boodschap heeft. Ook zij (en met hen de hele huidige regering) willen ons model van solidariteit afbreken.
Voor ons als vakbonden betekent het dat we -in Europa- keuzes moeten maken. In meerdere landen in Europa zeggen vakbonden dat ze apolitiek zijn of politiek neutraal willen blijven. Mijn antwoord is dan steevast hetzelfde : hoe kan je politiek neutraal blijven als het maatschappijmodel waar deze partijen voor staan haaks staat op dat van een inclusieve en solidaire samenleving? Vakbonden moeten dus hun eigen maatschappijmodel verdedigen, het propageren, en samenwerking zoeken met die politieke partijen die ons model ondersteunen. We moeten politieke partijen ook onder druk zetten om duidelijke keuzes te maken. ‘De derde weg’ van Labour Premier Tony Blair…we weten allemaal waar dat toe geleid heeft. We hebben nood aan progressieve partijen die linkse keuzes willen maken, we moeten duidelijk maken dat de huidige liberale en rechtse politiek òòk een keuze is, en dat er voor deze keuze wel degelijk een realistisch, progressief en solidair alternatief is.
Volgend jaar zijn het Europese en andere verkiezingen, en het is nog niet te laat, maar wel hoog tijd. Het betekent dat vakbonden in Europa ‘de boer moeten opgaan’, hun visie verduidelijken, offensief de strijd aangaan, zelfs politieke vorming moeten organiseren want vakbondsmilitanten zijn uiteindelijk de ambassadeurs van deze visie. Militanten kunnen het gesprek aangaan met onze miljoenen leden, en zo kunnen we geleidelijk aan stenen verleggen.
We are all heroes, we zijn allemaal helden, zong David Bowie. De vakbond is een verzameling van helden, al méér dan 150 jaar, maar de strijd is nooit gedaan en we zullen de inzet van iedereen nodig hebben om Europa terug in de juiste richting te duwen. We doen het samen en vastberaden.
En tussen haakjes, als we het dan toch over helden hebben: nogmaals bedankt aan Herwig en Rudy voor vele jaren syndicaal leiderschap in België. Duizenden militanten en miljoenen leden maken samen sociale geschiedenis, maar zonder sterke leiders zou het toch niet gaan. We are all heroes!
Luc Triangle
Secretaris-generaal IndustriAll Europe
Andere blogs van Luc
Europa het noorden kwijt? of toch niet?
De digitalisering van de economie: focus op de werknemers